31 Mart 2019 yerel seçimler için siyasi partiler seçim
çalışmalarına başladılar fakat sokaklarda aktif bir şekilde seçim çalışması
henüz başlamadı. Özellikle seçimlerin vazgeçilmezi olan bayrak, broşür asmak,
seçim arabaları ve müziklerle turlamaların yakın zamanda başlaması bekleniyor.
Türkiye 8 yılda Anayasa değişikliği referandumlarıyla
birlikte 8. kez sandığa gidiyor. Gözler 31 Mart 2019'da yapılacak belediye
seçimlerinde. 8 yılda 8 kez sandığa giden ülkemizin ekonomisi bu kadar seçimi
nasıl kaldırıyor? Seçimler çok masraflıdır. İktidar veya muhalefet partisi fark
etmeksizin milyonlarca bayrak, broşür, seçim arabaları kiraları, arabalara
konan benzin, seçmenlere dağıtılacak her türlü ürünler ve promosyonlar ve daha
birçok harcama. Siyasi partilerin bu harcamaları yapabilmesi içinse Hazine'den
"Seçim desteği" adıyla partilere ödenek veriliyor. 2011'den bu yana
seçimler için partilere verilen seçim destekleri ne kadar oldu?
2011'de yapılan genel seçimlerde Adalet ve Kalkınma Partisi,
186 milyon 544 bin; Cumhuriyet Halk Partisi, 83 milyon 608 bin; Milliyetçi
Hareket Partisi, 57 milyon 148 bin lira seçim yardımı aldı.
2014'teki yerel seçimler için 808.4 milyon lira ödenek
verildi.
2015, 7 Haziran seçimlerinde dönemin Ekonomi Bakanı Mehmet
Şimşek, "2015 yılı için siyasi partilere toplamda 531 milyon ödenek
konmuştur" demişti. 7 Haziran'dan
sonra hükumet kurulamaması dolayısıyla 1 Kasım'da tekrar seçim yapıldı ve bu
kez 250 milyon TL devletin kasasından siyasi partilere ödenek ayrıldı. Seçim
öncesi piyasalarda hep belirsizliğin olduğu bir gerçektir. Haziran ile Kasım
ayı arasında erken seçim yetmezmiş gibi bir de piyasa belirsizliği yaşandı.
2015’te iki kere yapılan seçimlerde partilere verilen paranın yanında piyasadaki
durulma da ülkemizin ekonomisine ciddi zarar verdi.
2018, 24 Haziran Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ise AK
Parti’ye 278 milyon lira, CHP’ye 142.2 milyon lira, MHP’ye 66.8 milyon lira ve
HDP’ye de 60.4 milyon lira daha Hazine yardımı aktarıldı. 2018’de siyasi
partilere yapılan yardım, seçim desteğiyle birlikte 821.1 milyon lirayı buldu.
Her yıl bütçeden siyasi partilere destek ödeneği zaten
ayrılıyor. Siyasi partilere her yıl bütçe gelirleri üzerinden yapılan yardım,
yerel seçim yapılan yıllarda 2 katı, genel seçim yıllarında ise 3 katı olarak
gerçekleştiriliyor.
Devlet 2011’de genel seçimlerde siyasi partilere 327 milyon
300 bin lira, 2014’deki yerel seçimlerde 808.4 milyon lira, 2015’deki genel
seçimlerde 531 milyon lira, 2018’deki seçimlerde ise 821.1 milyon lira ödenek
ayrıldı.
Sonuç olarak 2 milyar 487 milyon 800 bin Türk Lirası
2011’den bu yana genel ve yerel seçimler için sadece siyasi partilere ödenen
seçim desteği. Bunun yanında bir de 2010 ve 2017’de Anayasa Değişikliği
referandumları var. Ayrıca seçim zamanları yaşanan ekonomik duraksamalar
partilere verilen destek paralarından daha büyük etki yaratan faktörlerdir.
Türkiye 2011 ve 2015’te genel seçimler (7 Haziran ve 1 Kasım) için toplam 3
kez, 2014’te yerel seçimler ve Cumhurbaşkanı seçimlerinde 2 kez, 2010’daki
Anayasa değişikliği için 1 kez ve 2017’deki yine Anayasa değişikliği için 1 kez
olmak üzere toplam 7 kez sandığa gitti. 31 Mart 2019’da belediye seçimleriyle
birlikte 8 yıl içinde 8. Halk oylaması yapılacak. Türkiye ekonomisi bu kadar
seçimi nasıl kaldırıyor veya kaldırıyor mu?
31 Mart 2019’da yapılacak belediye seçimlerinde ise Hazine'den 5 partiye toplam 670 milyon lira yardım yapılacak. 31 Mart seçimleri için en büyük payı 291 milyon lirayla AK Parti alırken, en düşük yardım 68 milyon lira olarak İYİ Parti’ye verilecek.